İngiltere merkezli firmalarda yapılan bir araştırma, yapay zekâ yatırımlarının büyük oranda somut faydaya dönüşmediğini ortaya koydu. Verilere göre, şirketlerin yalnızca yüzde 11’i yapay zeka projelerinin çoğunda ölçülebilir kazanım sağladığını belirtti. Geri kalan büyük bölüm ise ya hala deneme aşamasında ya da teknik, yapısal ve stratejik sorunlarla karşı karşıya.
Büyük umutlar, küçük sonuçlar! Şirketler yapay zekada neyi kaçırıyor?
Qlik tarafından yapılan araştırma, özellikle insan kaynakları ve finans departmanlarında yapay zekadan elde edilen faydanın oldukça sınırlı olduğunu gösterdi. İnsan kaynaklarının yüzde 37’si, finans departmanlarının ise yüzde 30’u yapay zekadan somut bir sonuç alamadığını ifade etti. Buna karşın, BT ve siber güvenlik birimlerinde çalışanların yüzde 81’i yapay zekanın iyileştirmeler sağladığını bildirdi.
Araştırma, şirketlerin büyük kısmının hala pilot aşamasında olduğunu ve bu durumun yapay zekanın etkisini genişletmeyi engellediğini gösteriyor. Katılımcıların yüzde 23’ü, şirket içindeki yapay zeka kullanım örneklerinin çoğunun hala deneysel düzeyde olduğunu belirtti. Şirketlerin yaklaşık yarısı ise yapay zekadan beklenen verim ile elde edilen sonuçlar arasında ciddi bir fark olduğunu kabul etti.
Ölçüm yöntemlerinde de uyumsuzluk dikkat çekiyor. Katılımcıların yüzde 51’i, yapay zeka performansını doğrudan iş sonuçlarına bağlı klasik KPI’larla değerlendirdiklerini ifade etti. Bu da, teknolojinin yeni doğası ve potansiyel katkılarıyla uyumsuz kalan geleneksel performans ölçütlerinin hala kullanıldığını gösteriyor.
Aynı zamanda şirketlerin büyük kısmında yeterli teknik becerilerin bulunmaması önemli bir sorun olarak öne çıkıyor. Araştırmaya katılan firmaların yüzde 49’u bu konuda açık bir eksiklik yaşadığını dile getirdi. Bunun yanında yüzde 36’sı platformlar arası uyumsuzluk, yüzde 37’si ise gerçek zamanlı veri entegrasyonunun eksikliğini büyük bir engel olarak tanımladı.
Araştırma, teknik altyapı ve veri stratejisindeki eksikliklerin şirketlerin yapay zekâdan verim alamamasında doğrudan etkili olduğunu gösterdi. Ancak dikkat çekici şekilde, bu süreçte bütçe kısıtlarının belirleyici bir faktör olmaktan çıktığı belirtildi. Verim eksikliğinin daha çok organizasyonel yapı ve veri mimarisi kaynaklı olduğu sonucuna varıldı.
Şirketlerin yüzde 89’u, yapay zekâ yatırımlarının geri dönüşünü doğru değerlendirebilmek için birleşik bir veri stratejisinin kritik olduğunu kabul etti. Bunun yanında yüzde 57’si gelişmiş veri entegrasyonu ve analiz araçlarının, yüzde 55’i yapay zeka modellerinin karar alma süreçlerine dair daha fazla şeffaflık sağlanmasının, yüzde 49’u departmanlar arası iş birliğinin ve yüzde 46’sı da sonuç odaklı performans göstergelerinin etkili sonuçlar için gerekli olduğunu ifade etti.
Araştırmada, mevcut durumun şirketler için bir “uyanma çağrısı” olduğuna dikkat çekildi. Başarılı sonuçlar için şirket içi entegrasyon, veri altyapısı, doğru ölçüm sistemleri ve iş birliğine dayalı stratejilerin zorunluluğu vurgulandı. Gelişen teknolojiye rağmen yapay zekanın potansiyelinden yararlanamayan firmalar, sistemsel değişiklik yapmadıkça yatırımlarını ölçülebilir sonuçlara dönüştüremiyor.
